Skąd wynika obowiązek przeprowadzania szkoleń dla audytorów wewnętrznych ISO 9001?
Zarówno treść normy ISO 9001: 2015 jaki treść normy ISO 19011: 2018 stawiają wymagania pracy w oparciu o personel o odpowiednich kwalifikacjach. Audytorzy wewnętrzni muszą zatem posiadać stosowne kwalifikacje, gwarantujące poprawny przebieg procesu audytu wewnętrznego. Wymagania sformułowane w normie ISO 9001: 2015 są dość ogólnikowe, natomiast w samej treści normy znajdziemy bezpośrednie odwołanie do wymagań ISO 19011 i tam też znajduje się odpowiedź na nasze pytanie. Zgodnie z wytycznymi tej normy kompetencje audytorów podlegają szczegółowemu nadzorowi, a jedną z wiodących metod nabywania stosownych kompetencji są właśnie szkolenia.
Szkolenia wewnętrzne czy zewnętrzne?
Warunkiem opierania się wyłącznie na szkoleniach wewnętrznych jest oczywiście posiadanie trenera o odpowiednich do tego kwalifikacjach. Oprócz tej kwestii, organizacja musi być również odpowiednio przygotowana formalnie i technicznie do przeprowadzania specjalistycznych szkoleń. Co to oznacza w praktyce? Przede wszystkim zakup odpowiedniej wersji normy i opracowanie na jej podstawie programu szkolenia wspartego programem warsztatów technicznych, podczas których kandydaci na audytorów będą zapoznawali się ze stosowanymi w organizacji mechanizmami i narzędziami. Niekiedy zatem prostszą ścieżką wydaje się być delegowanie kandydatów na audytorów na szkolenia zewnętrzne, przeprowadzane (tak jest przynajmniej w naszym przypadku) przez praktykujących audytorów.
Czy udział w szkoleniu na audytora jest wystarczający do samodzielnego audytowania?
Nie, niestety nie, samo ukończenie szkolenia i uzyskanie certyfikatu audytora wewnętrznego nie uprawnia jeszcze do samodzielnego występowania w roli audytora, a zwłaszcza audytora wiodącego! Konieczna jest jeszcze między innymi praktyka w audytowaniu, którą nabywa się pełniąc funkcję audytora trenującego, czyli swego rodzaju asystenta podglądającego przy pracy doświadczonego już i kompetentnego audytora wiodącego. Konieczna jest również znajomość audytowanych procesów lub produktów oraz całej otoczki związanych z nimi zagadnień. Jednym zdaniem audytor musi mieć odpowiednią wiedzę, aby móc ocenić poziom zgodności względem kryterium audytu.
Co zrobić, jeżeli organizacja nie dysponuje audytorami o odpowiednich kompetencjach?
Jedną z alternatywnych możliwości jest skorzystanie z usług profesjonalnych audytorów, którzy na potrzeby audytu wewnętrznego organizacji będą pełnili funkcję audytorów wewnętrznych. Takie rozwiązanie ma bardzo wiele zalet, ale obarczone jest również kilkoma wadami. Zaletami bezwzględnie są profesjonalizm, doświadczenie, ale i świeże spojrzenie obcego dla organizacji audytora, a co z tym związane obiektywizm i niezależność osądu. Wadami mogą być (choć nie zawsze są) koszty, oraz brak dogłębnej znajomości audytowanej organizacji wynikający z incydentalnego zazwyczaj charakteru takiego audytu.
Jaki jest zakres szkoleń dla audytorów wewnętrznych ISO 9001?
Szkolenia i inne formy przekazywania informacji, muszą gwarantować nabycie przez audytorów odpowiedniego poziomu kompetencji. Zakres kompetencyjny audytora jest dość dokładnie sprecyzowany w treści normy PN EN 19011: 2018 i obejmuje zasady, procesy, metody audytowania, normy systemu zarządzania i inne dokumenty odniesienia, znajomość organizacji i jej kontekstu oraz mających zastosowanie wymagań prawnych i regulacyjnych oraz innych właściwych. Uniwersalne szkolenia na audytorów wewnętrznych dają zatem dopiero podstawę kompetencyjną, a nie gwarantują pełnego spektrum kompetencyjnego. Podczas szkoleń kandydaci na audytorów zaznajamiani są z wymaganiami normy podstawowej (w tym przypadku ISO 9001), oraz normy 19011 zawierającej wytyczne do zarządzania programem audytów i samego audytowania.
Jak utrzymywać odpowiednie kompetencje i jak oceniać pracę audytorów wewnętrznych ISO 9001?
Dla utrzymywania kompetencji audytora wewnętrznego ISO 9001, wystarczające są zazwyczaj: bieżąca praktyka w audytowaniu, aktywna praca zawodowa i uwzględnianie zachodzących zmian. Dlatego w przypadku pojawienia się nowych wersji norm rozsądnym rozwiązaniem jest uzupełnienie kompetencji np. poprzez udział w profesjonalnym szkoleniu zewnętrznym. Natomiast ocena pracy audytora wewnętrznego ISO 9001, jest zazwyczaj czynnością cykliczną przypadającą często na okres po zakończeniu tury audytowej w organizacji. Oceniane mogą być różne elementy, wśród których wymienić warto jakość pracy i kompetencje, klarowność i czytelność raportu (a w nim między innymi sposób przywoływania dowodów), zachowanie audytora podczas audytu (a w tym odczucia audytowanych).
Szkolenia w Akademii Global Cert
Zapraszamy na szkolenia z wymagań norm oraz szkolenia dla Pełnomocników i Audytorów wewnętrznych. Już podstawowe szkolenie zapewni zrozumienie zasad planowania, utrzymywania i doskonalenia systemu zarządzania w Twojej organizacji. Jeżeli chcesz popracować na konkretnych przykładach i przećwiczyć najważniejsze kwestie, zapraszamy na indywidualne szkolenia dedykowane, dostosowane do Twoich potrzeb. Uzupełnieniem oferty są szkolenia z zakresu zarządzania ryzykiem oraz szkolenia z narzędzi zarządzania jakością. Zapytaj o nie, a my zaproponujemy indywidualne rozwiązanie w korzystnej cenie. Szkolimy zdalnie lub w siedzibie zamawiającego.
