Kim jest interesariusz?
Interesariusz czyli inaczej strona zainteresowana zgodnie z treścią norm ISO, to osoba lub organizacja, która nawet nie wchodząc w bezpośrednią interakcję z organizacją może na nią wpływać, lub działalność organizacji może wpływać na nią. Mowa tu zatem o relacji jednokierunkowej lub wektorowej czyli wzajemnym oddziaływaniu. Rozpoznając oczekiwania stron zainteresowanych, często łączymy ich w grupy o podobnych wymaganiach, co porządkuje i systematyzuje pogląd oraz ułatwia rozeznanie się w zakresach interakcji. Interakcja z interesariuszami jest jedną z podstawowych kwestii poruszanych w tematyce zrównoważonego rozwoju i społecznej odpowiedzialności biznesu.
Podział interesariuszy
Podstawowy podział wynika z kontekstu funkcjonowania organizacji i grupuje podmioty zainteresowane jako interesariuszy zewnętrznych i wewnętrznych. Wewnętrzne strony zainteresowane wydają się być dość łatwe do wyłonienia, choć w dużych organizacjach może być ich naprawdę sporo. Do najistotniejszych interesariuszy wewnętrznych zaliczamy pracowników i najwyższe kierownictwo. Natomiast zewnętrznych stron zainteresowanych zawsze jest więcej, ponieważ otoczenie zewnętrzne jest pojęciem znacznie obszerniejszym.
Wewnętrzne strony zainteresowane
Do interesariuszy wewnętrznych zaliczamy wszystkie grupy interesów mogące oddziaływać na funkcjonowanie organizacji. Zatem zaliczymy tu wszystkich pracowników bez względu na formę zatrudnienia i zasady współpracy. Niekiedy dla jasności obrazu warto będzie ich pogrupować, ponieważ nie wszystkie grupy pracowników muszą mieć identyczne oczekiwania. Na przykład pracownicy produkcyjni (wykonawczy) mogą mieć inne spojrzenie na firmę niż pracownicy biurowi (administracyjni). Podobnie sprawa ma się z pracownikami z różnych lokalizacji (zakładów). Warto to zatem rozważyć ponieważ twórcy norm oczekują od najwyższego kierownictwa pełnej świadomości w tym zakresie. Kolejnym interesariuszem wewnętrznym są właśnie władze organizacji. Wśród nich możemy rozróżnić właścicieli i organy zarządzające. Często spotykamy również inne grupy interesariuszy wewnętrznych np. związki zawodowe, zrzeszenia pracownicze, i inne.
Zewnętrzne strony zainteresowane
Wśród interesariuszy zewnętrznych znajdują się klienci organizacji, których można potraktować jako zwartą grupę interesów, ale zazwyczaj warto indywidualnie rozeznać oczekiwania klientów strategicznych. Podobne podejście warto zastosować do dostawców, ponieważ niektórzy z nich również mogą wymagać indywidualnego podejścia. Podmiotami, które wpływają na funkcjonowanie organizacji są również władze gminne, wojewódzkie i państwowe, urzędy, instytucje, organy kontrolne. Interesariuszami będą również goście organizacji, kontrahenci i kooperanci, konkurencja, akcjonariusze, sąsiedzi organizacji (firmy i okoliczni mieszkańcy, szkoły, przedszkola, itd.), media opiniotwórcze, a nawet rodziny pracowników. Katalog ów może być znacznie obszerniejszy, a obowiązkiem najwyższego kierownictwa jest dokładne jego określenie i rozeznanie oczekiwań poszczególnych interesariuszy oraz ich potencjalnego wpływu na organizację.
Szanse i zagrożenia wynikające z relacji z interesariuszami
Strony zainteresowane mogą oddziaływać na organizacje w różnym stopniu i z różną mocą. Mogą być zatem źródłem szans rozwojowych jak i zagrożeń dla funkcjonowania organizacji. Rozpoznanie obszarów owych możliwości i ryzyk jest jednym z podstawowych obowiązków najwyższego kierownictwa i stanowi podwalinę pod późniejszą dogłębną analizę ryzyka i szans dla organizacji. Zarządzanie relacjami z interesariuszami jest jednym z podstawowych warunków podążania ścieżką standardów ISO, zrównoważonego rozwoju i społecznej odpowiedzialności biznesu.
