PN-EN ISO 9001:2015 Systemy zarządzania jakością – Wymagania

12 maja 2021

Co to jest ISO 9001?

Norma międzynarodowa zwierająca wymagania dotyczące systemów zarządzania jakością w organizacjach. Może być stosowana w każdej organizacji bez względu na wielkość i profil działalności. Napisana nowocześnie i elastycznie zawiera wytyczne, którymi należy się kierować podczas wdrażania, utrzymywania i doskonalenia systemu zarządzania jakością. Certyfikat ISO 9001 ukierunkowane jest na zagwarantowanie zdolności dostarczania przez organizację wyrobów i usług uwzględniających wymagania klienta, mających zastosowanie przepisów i regulacji. Wyznacznikiem sukcesu jest między innymi poziom zadowolenia klientów, który organizacja musi monitorować. Drogą do osiągnięcia zadowolenia klienta jest dokładne identyfikowanie jego oczekiwań i oferowanie zgodnego z nimi produktu.

Założenia ISO 9001

W ISO 9001 zastosowano podejście procesowe, uwzględniające cykl PDCA oraz podejście oparte na ryzyku. Stosując podejście procesowe organizacja może poprawnie określić procesy w niej zachodzące oraz wskazać powiązania pomiędzy tymi procesami. Zastosowanie cyklu PDCA przyczyni się do poprawnego zaplanowania, a w końcowym efekcie także do udoskonalenia zachodzących w organizacji procesów. Podejście oparte na ryzyku umożliwi zidentyfikowanie ryzyk zagrażających organizacji,  a w konsekwencji zapobieżenie lub zminimalizowanie ich negatywnego wpływu na funkcjonowanie organizacji.

Certyfikacja systemu ISO 9001

Podstawą certyfikacji jest wdrożenie w organizacji systemu zarządzania jakością zgodnego z wymaganiami normy. To właśnie stopień spełnienia tych wymagań będzie przedmiotem weryfikacji i oceny podczas audytu certyfikującego. Audyt certyfikujący przeprowadzi jednostka posiadająca stosowną akredytację w tym zakresie. Zwieńczeniem audytu będzie uzyskanie certyfikatu potwierdzającego spełnianie przez organizację wymagań normatywnych w deklarowanym zakresie działalności. Wybór jednostek jest naprawdę spory, a każdy certyfikat ma taką samą wartość i musi być uznawany na mocy Wielostronnego Porozumienia EA  (European co-operation for Accreditation). Porozumienie EA gwarantuje równoważność funkcjonowania systemów akredytacji prowadzonych przez członków EA oraz że certyfikaty i wydane przez organizacje akredytowane przez członków EA są jednakowo wiarygodne. W praktyce krajowe certyfikaty są ważne w całej Europie, a europejskie w Polsce.

Droga do certyfikatu ISO 9001

Drogę do uzyskania certyfikatu potwierdzającego spełnianie przez organizację wymagań ISO 9001 można opisać w 4 krokach. Będą to w kolejności prac: opracowanie, wdrożenie, utrzymanie i doskonalenie systemu. Dopiero funkcjonujący system zarządzania jakością podlega audytowi certyfikującemu ze strony jednostki akredytowanej. Uzyskany certyfikat będzie wydawany na okres 3 lat. Co roku jednak jednostka przeprowadzać będzie w uzgodnionym z organizacją terminie audyt nadzoru. Celem audytu będzie sprawdzenie czy system jest utrzymywany i doskonalony zgodnie z wymaganiami ISO 9001. Nie później niż z końcem 3-go roku obowiązywania certyfikatu jednostka przeprowadzi audyt recertyfikujący i odnowi certyfikat na kolejne 3 lata.

Korzyści z certyfikacji

Wdrożenie systemu zarządzania jakością jest jedną ze strategicznych decyzji, jakie powinna podjąć organizacja chcąca podążać ścieżką zrównoważonego rozwoju. System taki porządkuje zasady funkcjonowania i jest gwarantem systematycznej poprawy, między innymi poprzez wymóg stosowania cyklu PDCA. Twórcy normy uważają, że jej potencjał drzemie w:

  • zdolności do dostarczania spełniających wymagania klienta wyrobów i usług,
  • funkcjonowaniu zgodnie z przepisami prawa i innymi właściwymi wymaganiami,
  • zapobieganiu ryzykom i wykorzystaniu nadarzających się możliwości,
  • planowaniu i realizacji celów w zgodzie ze kontekstem funkcjonowania.

Patrząc szerzej, nie do przecenienia będzie również niewątpliwa poprawa wizerunku organizacji w oczach stron zainteresowanych i związany z tym wzrost prestiżu oraz zwiększenie zainteresowania organizacją. Konsekwencją tego powinien być również wzrost przychodów firmy. To oczywiście tylko najbardziej oczywiste korzyści spośród wielu innych, które dla każdej organizacji będą przedstawiały inną wartość.