Norma ISO 19011 – Wytyczne dotyczące audytowania systemów zarządzania

17 stycznia 2025

Norma PN-EN ISO 19011 w obecnym kształcie została wydana w roku 2018 i zawiera wytyczne dotyczące audytowania systemów zarządzania. W normie zawarte zostały między innymi informacje dotyczące zasad zarządzania programem audytów, przeprowadzania audytów oraz zasad nadzorowania kompetencji i oceny pracy audytorów. Zawarte w normie wytyczne stosowane mogą być dla wszystkich wielkości i rodzajów organizacji oraz dotyczyć audytów o różnym zakresie i różnej skali. Opisane zasady odnosić się mogą do audytów przeprowadzanych przez zespoły audytorskie lub przez indywidualnych audytorów. Oficjalnie norma ma zastosowanie do audytowania systemów zarządzania, ale często wykorzystywana jest również do audytów w innych zakresach.

Zasady audytowania

Audytowanie powinno opierać się na siedmiu uniwersalnych zasadach. Rzetelność definiowana jako podstawa profesjonalizmu, która powinna gwarantować uczciwe, etyczne i nacechowane odpowiedzialnością podejście do czynności audytorskich. Obowiązek uczciwego przedstawiania wyników, czyli wymóg postępowania i obrazowania spraw zgodnie z prawdą. Należyta staranność, czyli pracowitość i rozsądek w audytowaniu. Poufność, czyli konieczność zapewnienia bezpieczeństwa informacji na każdym etapie procesu audytu. Niezależność audytora rozumiana jako podstawa bezstronności audytu oraz obiektywności wyciągniętych przez audytora wniosków. Podejście oparte na dowodach, które polega na racjonalnym, ich pozyskiwani a następnie analizie danych i obiektywnej ocenie w celu uzyskiwania wiarygodnych wniosków. Podejście oparte na ryzyku odnoszące się do konieczności uwzględniania ryzyk i szans związanych z planowaniem i realizacją audytu.

Zarządzanie programem audytów

Audytorzy i osoba zarządzająca programem muszą dysponować odpowiednimi kompetencjami. Pierwszym krokiem powinno być ustalanie celów dla programu audytów, a kolejnym określenie i ocena ryzyk i szans. Mając ustalone cele i przeprowadzoną wstępną analizę zagrożeń i możliwości można przystąpić do budowy programu audytów. Ustaleniu podlega zakres programu audytów, zdefiniowane zostają niezbędne zasoby i wewnętrzne zasady jakie będą obowiązywały przy planowaniu i realizacji audytów. Wdrożony program audytów podlega monitorowaniu i ocenie, czego efektem są dane umożliwiające doskonalenie całego programu audytów.

Przeprowadzanie audytu

Rozdział zawiera wytyczne dotyczące przygotowania i przeprowadzenia konkretnego audytu jako części programu audytów. Znajdują się w nim informacje opisujące zasady inicjowania audytu, przygotowania i przeprowadzenia działań audytowych, a w ich konsekwencji opracowania i rozpowszechnienia raportu z audytu. Etap ten kończą poprawnie zaplanowane, przeprowadzone i ocenione pod kątem skuteczności działania poaudytowe. W rozdziale tym znajdują się zatem informacje pomagające audytorom poprawnie zaplanować i zrealizować przydzielony im pojedynczy audyt zarówno prowadzony jednoosobowo jak i w zespole audytowym.

Kompetencje i ocena audytorów

W ostatnim rozdziale normy znajdują się informacje dotyczące zasad doboru kadry audytorskiej oraz nadzorowania i oceny pracy audytorów. I tak jak wspomniano w poprzednich rozdziałach audytorzy, aby móc skutecznie realizować audyty w swoich zakresach muszą dysponować odpowiednimi kompetencjami. Na kompetencje audytorskie składa się wiedza i doświadczenie z kilku istotnych obszarów. Największe kompetencje uwzględniające zdolności organizacyjne i przywódcze wymagane są od audytorów wiodących. Praca audytorów powinna podlegać ocenie w odniesieniu do przyjętych kryteriów. Metody oceny powinny być dobrane tak, aby jak najlepiej zobrazowały mocne i słabe strony audytorów, a końcowym ich efektem są dane umożliwiające utrzymywanie i doskonalenie kompetencji audytorów.

Masz pytania do artykułu?
Informacja i wstępne konsultacje nic nie kosztują!